Η δυσκοιλιότητα σε βρέφη είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες ανησυχίας για τους νέους γονείς. Παρόλο που η συχνότητα των κενώσεων διαφέρει από παιδί σε παιδί, ορισμένα σημάδια μπορεί να υποδηλώνουν δυσλειτουργία στη φυσιολογική λειτουργία του εντέρου. Η έγκαιρη αναγνώριση και η σωστή διαχείριση παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανακούφιση του βρέφους και στη γενικότερη του ευεξία.
Πότε θεωρείται ότι ένα βρέφος έχει δυσκοιλιότητα;
Η δυσκοιλιότητα στα βρέφη δεν κρίνεται αποκλειστικά από τη συχνότητα των κενώσεων. Σημαντική είναι και η υφή των κοπράνων, η ευκολία με την οποία αποβάλλονται, καθώς και η αντίδραση του μωρού κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Ένα βρέφος που δεν έχει αφοδεύσει για τρεις ή περισσότερες ημέρες, που αποβάλλει σκληρά ή ξηρά κόπρανα, ή που κλαίει και ζορίζεται όταν προσπαθεί να αφοδεύσει, μπορεί να παρουσιάζει δυσκοιλιότητα.
Στα θηλάζοντα βρέφη, η απουσία κενώσεων για αρκετές ημέρες θεωρείται φυσιολογική, εφόσον το παιδί δεν παρουσιάζει δυσφορία. Αντίθετα, τα βρέφη που σιτίζονται με γάλα φόρμουλας είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν σκληρά και αραιότερα κόπρανα, οπότε και η πιθανότητα δυσκοιλιότητας αυξάνεται.
Πιθανές αιτίες δυσκοιλιότητας σε βρέφη
Η δυσκοιλιότητα σε βρέφη μπορεί να οφείλεται σε μια σειρά παραγόντων που σχετίζονται με τη διατροφή, την ηλικία ή την ανάπτυξη του πεπτικού συστήματος. Συγκεκριμένα:
- Μετάβαση από το μητρικό γάλα στη φόρμουλα, καθώς το πεπτικό σύστημα χρειάζεται χρόνο προσαρμογής
- Εισαγωγή στερεών τροφών, που αλλάζει τη σύσταση των κοπράνων
- Μειωμένη πρόσληψη υγρών, ειδικά όταν οι ανάγκες αυξάνονται
- Αλλαγές στη ρουτίνα, π.χ. κατά τη διάρκεια ταξιδιών ή ασθένειας
- Γενετική προδιάθεση ή οικογενειακό ιστορικό παρόμοιων προβλημάτων
Σε κάποιες περιπτώσεις, η δυσκοιλιότητα μπορεί να σχετίζεται με αλλεργία στις πρωτεΐνες του αγελαδινού γάλακτος, ενώ σπανιότερα, μπορεί να υποκρύπτει κάποια οργανική αιτία, όπως υποθυρεοειδισμό ή νόσο Hirschsprung.
Ποια συμπτώματα πρέπει να προσέχουν οι γονείς σχετικά με τη δυσκοιλιότητα στα βρέφη;
Η δυσκοιλιότητα στα βρέφη εκδηλώνεται με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με το παιδί και την αιτία. Τα πιο κοινά σημάδια είναι:
- Απώλεια της όρεξης
- Ευερεθιστότητα και έντονο κλάμα
- Σκληρή κοιλιά και φούσκωμα
- Αίμα στα κόπρανα, συνήθως από ραγάδες λόγω της πίεσης
- Αποφυγή κένωσης, που επιτείνει το πρόβλημα
Αν παρατηρηθούν εμετοί, απώλεια βάρους ή παρατεταμένη απουσία κενώσεων, είναι απαραίτητο να ζητηθεί ιατρική συμβουλή.
Τι βοηθάει στη βελτίωση της κατάστασης;
Η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας σε βρέφη εξαρτάται από την αιτία και την ηλικία του παιδιού. Σε ήπιες περιπτώσεις, αρκούν απλές πρακτικές στο σπίτι για να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Ειδικά στα βρέφη που δεν έχουν ξεκινήσει στερεά τροφή, η καθοδήγηση του παιδιάτρου είναι απαραίτητη πριν εφαρμοστεί οποιαδήποτε αλλαγή.
Μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν:
- Κυκλικό μασάζ στην κοιλιά, με κατεύθυνση προς τη φορά του ρολογιού
- Ασκήσεις των ποδιών τύπου “ποδήλατο”, που διεγείρουν τη λειτουργία του εντέρου
- Κατανάλωση υγρών, αν αυτό είναι επιτρεπτό για την ηλικία του παιδιού
- Ρύθμιση της διατροφής, κυρίως με την προσθήκη φρούτων πλούσιων σε φυτικές ίνες όταν ξεκινά η στερεά τροφή
- Ειδικά γάλατα για την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας, μόνο με οδηγία παιδιάτρου
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί φαρμακευτική παρέμβαση, πάντα με επίβλεψη ειδικού.
Διατροφή και δυσκοιλιότητα σε βρέφη: Ποια τρόφιμα βοηθούν
Η εισαγωγή στερεών τροφών αποτελεί συχνή αιτία δυσκοιλιότητας. Ωστόσο, με τη σωστή καθοδήγηση, μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για καλύτερη ρύθμιση της εντερικής λειτουργίας. Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως το δαμάσκηνο, το μήλο με τη φλούδα και το ακτινίδιο, μπορούν να ενταχθούν σταδιακά στο πρόγραμμα του μωρού, εφόσον είναι κατάλληλες για την ηλικία του.
Η επαρκής ενυδάτωση, με μητρικό γάλα, βρεφικό γάλα ή νερό, παίζει επίσης ρόλο στη διατήρηση της καλής λειτουργίας του πεπτικού. Επιπλέον, τροφές όπως το ρύζι, η μπανάνα και το καρότο είναι πιθανό να επιδεινώσουν τη δυσκοιλιότητα και συστήνεται να χορηγούνται με μέτρο.
Η Παιδίατρος Δρ. Χατζηάλη Σάαντα είναι δίπλα σας σε κάθε βήμα αυτής της σημαντικής διαδρομής. Με την πολυετή εμπειρία της, μπορεί να σας καθοδηγήσει για τη σωστή εισαγωγή στις στέρεες τροφές και να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις σας. Επικοινωνήστε μαζί της για εξατομικευμένες συμβουλές και υποστήριξη, εξασφαλίζοντας στο παιδί σας ένα υγιές ξεκίνημα στη ζωή.
